Vorige week zaterdag was er een Singer Onderhoudsworkshop in Staphorst, bij Quiltpalace. Verschillende tassen met gereedschappen, onderdelen, bestelde artikelen en spullen voor de Voetjesworkshop stonden allemaal klaar om vroeg in de ochtend te vertrekken.
Als we naar de kaart kijken, zijn er drie routes naar Staphorst, bovenover, onderdoor of via de dijk. Ik ben dol op de Afsluitdijk en dat is ook rustig rijden.
Het licht boven het Ijsselmer was mooi. Dat is genieten en gelijk het vakantiegevoel.
Verder heb ik vooral zitten breien. Mijn echtgenoot zat achter het stuur....
Helaas zag ik op de terugweg dat ik een fout had gemaakt, dus ik moest weer een deel uithalen. Ik zal er een volgende keer iets over vertellen. (Inmiddels ben ik bij de eindfase en is de volgende trui al uitgekozen.)
We waren ruim op tijd, dat is een gerustellend gevoel. Al snel druppelden de deelnemers binnen.
Het was weer zo'n gezellige groep! Er waren verschillende uitvoeringen van de Singertjes, dus het was ook leerzaam om eens bij elkaar te kijken hoe de elektradraad van de lamp bij de een of de ander beschermd is tegen het mechaniek. Er was zelfs nog een machientje met een condensator die door de eigenaresse eigenhandig is verwijderd, met wat aanwijzingen natuurlijk!
Het leuke van een workshop is dat veel dames hun machientje vervoeren in een tas of trolley, zodat gelijk ervaringen kunnen worden uitgewisseld. Deze set van Stanley kan je op elkaar zetten en is dan een trolley met onderin ruimte voor de machine en bovenin nog een bak voor de rest van de spullen die je mee wilt nemen.
Nadat iedereen geïnstalleerd was en de koffiekopjes gevuld waren, begon het onderhoud.
Het blijft de vraag hoe vaak je je naaimachine moet schoonmaken. En ook waarmee.
Ik heb alleen maar oude naaimachines, dus electronica en printplaten, daar weet niet niets van af.
Het gaat bij het schoonmaken om het mechanische van de machine. De transporteur die de stof verplaatst, de naald die de draad door de stof prikt en het hele mechanisme bij het spoelhuis, dat de draad om de spoel laat draaien.
Eerst maak je alles stofvrij met een kwast. Ook onder de steekplaat, waar de transporteur een verzamelplaats is van allerlei vezeltjes van je lapjes.
Alles wat beweegt kan slijten. Metaal dat over metaal scheurt moet dat zo soepel mogelijk doen. Een druppeltje olie tussen de bewegende delen helpt de beweging met zo min mogelijk wrijving uit te voeren en gaat slijtage tegen. Er zit een boekje bij je machine of er is een handleiding op internet te vinden waar precies in staat waar je moet oliën. Ben je je boekje kwijt? Vraag desnoods op Facebook wie je aan een kopietje kan helpen!
Dat is dus het oliën. Van Singer moet het na 8 uur draaien van het mechaniek. Dat zou 8 uur gebruik van de machine zijn. Bij dagelijks intensief gebruik misschien eens per week?
Bij naaimachines zet de elektra de motor in beweging. Of dat veel of weinig is bepaal je met het voetpedaal. De motor zet het vliegwiel in beweging en het vliegwiel de stang waar de naald met allerlei mechaniek door op en neer gaat. Dezelfde stang heeft via tandwielen en een verticale stang een verbinding met het onderste gedeelte van de naaimachine. Daar wordt nu de transporteur in beweging gezet en het draaimechanisme van het spoelhuis.
De tandwielen hebben zo nu en dan een beetje vet nodig. Een sliertje op de tandwielen terwijl je het vliegwiel laat ronddraaien is genoeg. Doe dit bij intensief gebruik een aantal keren per jaar.
Afhankelijk van het type motor zou er een of twee keer per jaar een beetje motorvet in de gaatjes van de motor moeten. Kijk hiervoor in het boekje of laat je goed informeren!
De naald en de transporteur moeten goed op elkaar afgesteld zijn, want de lapjes stof mogen pas verplaatst worden als de naald uit de stof is. En de naald en het spoelhuismechanisme moeten ook elkaar op het juiste moment benaderen, anders neemt de haak van het spoelhuismechanisme niet de bovendraad mee van de naald.
Dit alles heet TIMING en dat is door de fabriek goed ingesteld.
Natuurlijk kan daar bij grote uitzondering iets mis mee zijn, dan naait je machine niet meer. Maar als de steekjes nog goed zijn is daar niets mee aan de hand, dus kom je er ook niet aan. Mocht je naaimachine steken overslaan, dan probeer je eerst met een andere naald of het probleem dan over is.
Wat de steekjes nog meer beïnvloedt zijn de onderdraad- en bovendraadspanning. Die zijn ook in te stellen en eigenlijk moet iedereen dat eens proberen en doen als het nodig is.
Een oude mechanische naaimachine is dus goed zelf te onderhouden, als je weet hoe het moet. En dat valt te leren!
1. Ontstoffen
2. Oliën
3. Smeren
4. Draadspanning afstellen
Als je je machine kent, hoor je vanzelf wanneer het weer nodig is om haar schoon te maken!
Voor de Singer Featherweight geef ik daar workshops voor, in overleg zijn ook andere machines welkom, mits het ouderwetse mechanische machines zijn.
Even verder over zaterdag. Na de middagpauze heb ik de bakjes met Singer voetjes neergezet en werden die uitgeprobeerd. Er zijn er zoveel, dat er keus genoeg is.
Veel deelnemers bleken die voetjes zelf ook te hebben, maar kenden het gebruik nog niet. Het zijn allemaal leuke toepassingen van de naaimachine, die zo slim bedacht om het naaiwerk van zomen, rimpels en plooien een stuk makkelijker te maken. Of in een oogwenk een sierlijke bies voor een kussenhoes te naaien.
Zo werden tegelijkertijd met het proberen van de voetjes, ook de schoongemaakte machines getest. En die snorden gelukkig weer soepel!
De volgende workshop is in Etten-Leur, bij Quiltshop Leur, op zaterdag 25 maart. Kijk maar in de agenda van Het Singer Winkeltje! Er zijn nog een aantal plaatsen.