woensdag 22 juli 2015

Gebruik je voetpedaal goed!

Van een oplettende lezer kreeg ik het commentaar dat mijn blogje over V=IxR een fout bevatte, want het moest zijn U=IxR. Dat zou zeker kunnen, aangezien U voor spanning staat en V de eenheid daarvan is, net zoals het verband tussen 'lengte' en 'meter'.

Toch kom ik ook de formule tegen in de vorm die ik ooit geleerd heb, zoals hier:

Maar hoe je de formule ook weergeeft, het verhaal blijft verder hetzelfde!

Als je de stekker van je naaimachine in het stopcontact steekt, wil je nog niet dat ie gaat naaien. Op de meeste apparaten zit behalve een stekker ook nog een aan- en uit-knop, denk maar aan een stofzuiger. 
Het voetpedaal van je naaimachine fungeert niet alleen als aan- en uit-knop, maar ook als snelheidsregelaar. Maximaal ingedrukt gaat er maximaal stroom naar de motor en naait je nachine het hardst. Voor een stofzuiger is het misschien nog wel te doen om alleen maar of niets of maximale capaciteit te hebben, voor het gebruik van de naaimachine is het noodzakelijk dat je ook langzaam kunt naaien.

Met de knop van het voetpedaal regel je de stroom die het voetpedaal doorgeeft aan de motor.

De spanning vanuit het stopcontact is 230V. Altijd! 
V=IxR (ok, U=IxR), dus als V een constante is en je wilt soms dat de stroom (I) nul is, of een beetje, of veel, dan moet je R varieren om IxR altijd 230V te laten zijn.

Veel weerstand (uitgedrukt in Ohm) geeft weinig stroom (uitgedrukt in Ampere). De weerstand zit in je voetpedaal en jij regelt die als je op de knop drukt. Beetje indrukken is grote weerstand en weinig stroom naar de motor. Het gaspedaal hard indrukken geeft weinig weerstand en veel stroom naar de motor, je machine naait dan sneller.
Ik kwam dit leuke tekeningetje tegen op internet!

Nu is het wel belangrijk dat je weer aan de Wet van behoud van Energie denkt. Energie gaat nooit verloren, hoewel het niet altijd in een vorm voorkomt waar je iets aan hebt.

De energie die door de weerstand in je voetpedaal gaat komt eruit als electrische stroom, waardoor je motor kan gaan draaien. Gaat er wel energie het voetpedaal in, maar komt er weinig stroom uit omdat jij het voetpedaal een beetje ingedrukt houdt, dan wordt de rest van de energie omgezet in warmte. Warmte is ook energie, alleen je hebt er niet zo veel aan in deze situatie.
Een voorbeeld: je gaat van de glijbaan in het subtropische zwemparadijs. Als het goed is stroomt er water door de glijbaan, de weerstand die je voelt is bijna 0 en je gaat snel naar beneden. Veel stroom dus!
Stel dat er geen water van bovenaf door de glijbaan gaat....? Dan is er veel weerstand, je billen worden warm en je gaat ook niet snel naar beneden!  Veel weerstand, weinig stroom en veel warmte. En een kapot badpak vrees ik!

Wat de concequentie is van dit alles: bij langdurig het voetpedaal een beetje indrukken, dus bij langzaam naaien gedurende een lange tijd, wordt je voetpedaal heet door de de warmte die geproduceerd wordt door de weerstand in het voetpedaal.

Merk je dat dat gebeurt? Voelt het voetpedaal warm aan onder je voet, kokendheet zelfs? Neem dan even pauze. Laat het voetpedaal afkoelen en varieer daarna wat in je snelheden. Maak desnoods twee werkstukken tegelijk en wissen snel en langzaam naaien zo af.

Let er ook op dat je je voet van de knop van je voetpedaal weghaalt, zodra je even speldt of knipt of wat dan ook. Al druk je het voetpedaal slechts een ietsiepietsie in, als je dat doet gaat er 230V door het voetpedaal, maar de weerstand houdt alles tegen zodat er geen stroom naar de motor gaat en er wel veel warmte wordt geproduceerd!

Dus je voet even weghalen bij het pedaal als je niet naait en niet te lang achter elkaar langzaam naaien.
(Nog een plaatje van internet.... )