zaterdag 9 juni 2012

Schoonmaken en olieën. De Singer 201 en kennismaking met Kneusje...

Geen groter genoegen voor mij dan een een hele vieze, stoffige, vastgelopen naaimachine onder handen te nemen.
Het liefst een doffe machine met 60 jaar opgespaard pluis in het transportsyteem, aangekoekte olie die lijkt op dikke stroop in de winter, bewegende onderdelen die niet meer bewegen, een electriciteitssnoer dat eruit ziet of er ratten aan hebben geknaagd en wat je nog meer kan bedenken aan narigheid.                                                                
Een van de ergste machines was een Singer 201. Dat is een machine met een sterke motor, denk aan spijkerbroeken naaien! Op de foto was het een stoffig beestje. Bij het ophalen bleek dat de verkoper "je krijgt wat je ziet" wel heel letterlijk had genomen, want de halve koffer die op de foto stond was ook de enige helft die er was. Vandaar al dat stof!

Hoe is mijn aanpak?

  • met zachte doek die klamvochtig is gemaakt (alleen water!!) de zwarte delen afnemen, steeds de doek uitspoelen, niet hard wrijven.
  • De zwarte delen met een ander doekje met naaimachine-olie behandelen; vuil gaat eraf en de machine gaat glimmen! Nu zie je waar je het voor doet!
         De laklaag van Singer naaimachines kan prima tegen de fijne naaimachine-olie, maar niet tegen 
         schoonmaakmiddelen. Nooit met afwasmiddel of wat dan ook op de geverfde delen! (zie foto!)

    Dit is Kneusje FW. Zij kwam binnen met een beschadigde laklaag door verkeerde behandeling.

  • Alle chromen of roestvrijstalen onderdelen loshalen en in een bak laten weken in sop met groene zeep. Niet te lang, een uurtje is genoeg. Doe dit niet met geverfde onderdelen, want de (zwarte) verf, de laklaag of de versieringen kunnen daar niet tegen. Daarna afspoelen onder de kraan, schroefjes in een theezeefje bijvoorbeeld om te voorkomen dat ze door het putje verdwijnen.
         Deze behandeling verwijdert vuil en roest. Alles goed afdrogen, desnoods droogfohnen en aan
         de lucht verder laten drogen. Met een beetje naaimachine-olie op een doekje afnemen om te
         beschermen tegen roest.
  • Bewegende delen van de machine zo stofvrij mogelijk maken. Met een (tanden)borsteltje, kwastje of wattenstaafje. Haal zo nodig delen van de machine uit elkaar.

  • Maak bij iedere fase van ontmantelen een foto van hoe het eruit ziet en wat je verwijderd hebt.  Wil je op twee plaatsen de machine schoonmaken, zoals bij de transportvoet en bovenin bij de kop, doe dan één plaats tegelijk. Maak het jezelf niet te moeilijk! Leg alle onderdelen op een blad of in bakjes weg. Dit is het moment om heel rustig en netjes te werken, raak niets kwijt! De bouwmarkt verkoopt geen enkel onderdeel van een Singer naaimachine! Maak schoon en zet alles weer in elkaar.                                                

  • Machine olieën volgens de handleiding. Meestal betekent dat in ieder gaatje een druppeltje olie moet. Doe niet teveel! Dat geeft alleen maar extra kans op nieuwe verzamelplaatsen van smeer en stof. Onder de machine zijn veel stangen die draaien met een raderwerk en zo beweging van andere delen mogelijk maken. De groffe raderwerken met ribbels mogen wat Singer Vet of Vaseline krijgen, de fijne weer een druppeltje olie.

  • Als de motor niet vlot draait, haal hem los van de riem zodat de naaimachine niet meedoet en laat de motor een paar minuten op volle snelheid draaien. Het geluid van de motor zal steeds mooier worden.

  • De electra.... vervang kapotte bedrading of laat het vervangen. Electriciteit is niet eng als je veilig werkt. Kan je een stekker vervangen of een lamp ophangen? Dan kan je nu ook veel zelf. Altijd de stroom eraf of de stekker uit het stopcontact. Kijk hoe het zat en denk goed na, teken de bestaande situatie.
         Schroef het pedaal open, schroef de stekkers open (richting stopcontact en richting naaimachine)
        en kijk hoe de draadjes lopen. Koop zwart electriciteitsdraad, een draadstriptang en klein
        schroevendraaiertje (kijk in de gereedschapskist..).

       Ik heb zelf nog nooit de draden van de motor richting naaimachine vervangen, dat moet ik  nog
       uitpluizen. Maar wel van het voetpedaal etc. En dat is echt niet moeilijk. Als ik aan Kneusje
       verder werk zal ik foto's maken.

Moet je nu alles kunnen? Nee, natuurlijk niet. Maar gewoon onderhoud as olieën en stof verwijderen wel! Je kan niet iedere week naar de naaimachine-monteur gaan.
Electra laten doen is iets eenmaligs, dus dat valt wel mee in de kosten. Daarna kan je weer 60 jaar vooruit!

Met Kneusje zal het uiteindelijk goed komen. Dat zal een flinke "face-lift" worden, die redt het niet met een pleister op de wonde..

En de Singer 201 die zo stoffig en verwaarloosd was? Is het geen plaatje geworden! Ze zit nu vrolijk in de hele koffer van de Singer 306.